OPA (Ortam etkinliklerine dayalı paket program sistemi), Yaygın Gelişimsel Bozukluk/Otizm gibi akranlarından farklı gelişim gösteren çocuklarımız için hazırlanmış bir paket programdır.

 

         Program, Özel Eğitim Uzmanı Hacı ŞAHİN tarafından 20 yıllık deneyim süresince oluşturulmuş ve geliştirilmiştir. Bu süreç içerisinde binlerce çocukta uygulanmıştır. Etkililiği kesinleşmiş bir pratiğe dayan bu etkinlikler, Uygulamalı Davranış Analizi (bazı yerlerde ABA Terapisi olarak da karşınıza çıkabilir) yöntem ve teknikleri doğrultusunda yapılandırılmış çalışmalara dönüştürülmüştür.

 

       Davranışsal Yöntem olarak da bilinen Uygulamalı Davranış Analizi (Applied Behavior Analysis - ABA) Yaygın Gelişimsel Bozukluk/Otizm konusunda bilimsel olarak en çok desteklenen eğitim yöntemidir. Otizmli çocuklarla çalışırken Ayrık Denemelerle Öğretim, Yanlışsız Öğretim ve Fırsat Öğretimi gibi yöntemler esas alınmaktadır.

 

 

OPA Nasıl Bir Program?   

           

OPA, iki ana bölüme ayrılmaktadır:

 

- 1,5 - 2 yaş ile 5-6 yaş arası

- 5-6 yaş ve sonrası        

 

         Programın ana amacı; gereksinimi olan çocukların dil-iletişim, sosyal iletişim, dikkat, kavram ve farkındalık alanlarında normal/normale yakın performans sergilemelerini sağlamaktır.

 

    OPA, Uygulamalı Davranış Analizi çerçevesinde kendisine özgü yöntem ve teknikleri de barındırmaktadır. Aynı zamanda programa özgü bir takım materyaller de kullanılmaktadır.

 

 

Süreç Nasıl İşler?

 

• Öncelikle değerlendirme yapılmakta ve çocuğun seviyesi belirlenip çalışmalar başlatılmaktadır. Değerlendirme aşamasında aileden de çeşitli bilgiler alınmaktadır.

 

• İlk iki hafta boyunca çocuğun mevcut programa adaptasyonu sağlanmaktadır.

 

• Bu sürecin ardından etkinliklerin ve çalışmaların nasıl yapılacağı detaylı olarak anlatılmakta ve hangi materyallerin kullanılacağı bilgisi de verilmektedir.

 

• Ortalama iki aylık periyodlarla değerlendirme yapılmaktadır. Değerlendirme sonucunda uygun görülmesi durumunda bir üst seviyeye geçilmekte veya programa eklemeler yapılmaktadır.

 

       Programın genişletilmiş hali uzmanın çocukla birebir çalışmasına imkan sağlamaktadır. Bunun yanında Otizm ile ilgili ebeveyn bilincini arttırmak önemli noktalardan biridir. Programın ebeveynler tarafından da uygulanabilir olması en önemli özelliklerinden biridir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

OPA’nın artı yönleri nelerdir?

• OPA’nın en önemli yönü eğitime en temelden başlayıp ileri yaşlara kadar uzanan becerileri içermesidir.

 

• Aileler, yaşadıkları yerde Otizm ile ilgili yeterli eğitimi verecek uzmanlar bulunmadığında daha geniş zaman aralıklarıyla değerlendirmelerin yapılıp eğitimi evde sürdürmelerini sağlayacak yapılandırılmış bir program kullanabilirler.

 

• Bir kurumdan eğitim alınsa bile aile ek olarak kendisinin takip edebileceği bu programı uygulayabilir.

 

• Program, sadece uzmanların değil ailelerin de anlayacağı bir şekilde detaylı ama sade bir şekilde hazırlanmıştır. Değerlendirme ve program belirleme OPA'yı uygulamaya yetkin uzmanlar tarafından yapılabilmektedir.

   

   

Ebeveyn bilincinin arttırılması neden önemlidir?

 

     Otizm'de erken, yoğun, davranışçı, bireysel eğitim bilimsel olarak önerilmektedir. Eğitimin olabildiğince erken yaşta başlaması önemlidir ve davranışçı yöntemle uygulanması ve grup halinde değil çocuğa özgü bire bir çalışma yapılması gerekmektedir.

 

        Eğitimin yoğunluğu noktasında ise -bilimsel birçok kaynakta belirtildiği gibi- haftalık 20 ila 40 saat arası bireysel çalışma önerilmektedir. Ayrıca edinilen becerilerin farklı ortamlara genellenmesi de önemlidir.

 

• OPA’nın ebeveynler tarafından da uygulanabilir olması ailelerin de konuya vakıf olmalarını sağlamaktadır.

 

• Eğitim şeklini kendileri de yaşayarak görebilmektedirler.

 

• Bunların sonucunda eğitim zamanları dışında kalan serbest zamanların da nasıl daha verimli geçirilebileceği ile ilgili bir farkındalık oluşmaktadır. 

 

                                                                                                                                           Göksu KOSTAKOĞLU

                                                                                                                                                Uzman Psikolog